MarmaraYerelHaber

AK Parti, 30 maddelik yeni infaz düzenlemesini içeren 10. Yargı Paketi'ni Meclis Başkanlığı'na sundu. AK Parti Grup Başkanvekili Abdullah Güler, teklifin Adalet Komisyonu'nda görüşüleceğini ve suç-ceza dengesini güçlendirmeyi hedeflediklerini belirtti.

Teklife göre, hükümlüler denetimli serbestlikten yararlanabilmek için koşullu salıverilme tarihine kadar cezanın en az onda birini cezaevinde geçirecek. Konutta infaz süresi 1 yıldan 3 yıla çıkarılıyor. Hastalık veya engellilik durumunda, ağırlaştırılmış müebbet hariç olmak üzere cezaevi yerine evde infaz imkânı getiriliyor. Teklifte ayrıca, mükerrer suçlar için denetimli serbestlik olanağı da yer alıyor.

19 BİN 800 KİŞİ TAHLİYE EDİLECEK

Güler, düzenlemenin 19 bin 800 mahkumu kapsadığını söyledi.

AK Parti Grup Başkanvekili Abdullah Güler'in açıklamalarından satır başları şöyle:

"30 maddeden oluşan kanun teklifini Meclis'e sunduk. Adalet Komisyonu Başkanlığı'na havale edilecek. Yarın, cumartesi ve önümüzdeki günlerde komisyon çalışmalarının planlaması biraz sonra arkadaşlarımız tarafından gerçekleştirilecek. 2002'den beri birçok düzenlemeyi hayata geçirdik. Aksayan yönlerin iyileştirilmesi, sistemin sonuç verici çalıştırılabilmesi amacıyla kanun teklifini hayata geçirdik. Yerelde görev yapan hakim ve savcılarımızın, STK'larımızın temsilcileriyle uzun zamandır çalışmalar yürütüyoruz.

9 FARKLI KANUNDA DEĞİŞİKLİK

Bu kanun teklifimiz bir başlangıç, devam edeceğiz. Suç ve ceza adaletinin sağlanmasıyla beraber özellikle mahkum ıslahı noktasında, iyi hal durumunun güçlendirilmesi ve mahkumun cezaevi içerisindeki disiplin kurallarına ve koşullu salıverilme hükümleri içerisinde olumlu süreci de biz burada desteklemek istiyoruz. Bu kapsam içerisinde biz neler yaptık? Maddeleri paylaşmak istiyorum. Teklifimizde 9 farklı kanunda değişiklik getiriyoruz.

TEKLİF 30 MADDEDEN OLUŞUYOR

Teklif 30 maddeden oluşuyor. Suç işlenmesinin önlenmesi, caydırıcılığın sağlanması, şiddet suçları ve trafik düzenini bozan eylemlerle daha etkin mücadele edilmesi ile toplumsal huzurun güçlendirilmesini amaç ediniyoruz. Hükümlülerin bir yıllık denetimli serbestlikten faydalanabilmesi için koşullu salıverilme tarihine kadar cezaevinde geçirmesi gereken sürenin en az onda birini mutlaka ceza infaz kurumunda geçirmesini sağlamak istiyoruz.

Hükümlülerin aldıkları ceza ile orantılı olarak belirli bir süre cezaevinde geçirmeleri sağlanarak cezanın etkinliğini artırmayı hedefliyoruz. Bir yıllık denetimli serbestlik bakımından değişiklik öngörmüyoruz. İkinci kez mükerrer suçlara denetimli salı vermelerine imkan sağlıyoruz

Teklifimizde çocukların ve kadınların lehine olacak şekilde özel infaz usulleri kapsamını genişletiyoruz. Konutta infaz konusunda; kadın, çocuk veya 65 yaşını bitirmiş bakımından bu süreyi 1 yıldan 3 yıla çıkarıyoruz. 80 yaşını bitirmiş bakımından 6 yıl hapis cezasının konutta infazına imkan tanıyoruz.

Hastalık ve engellilikte, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası dışında Adli Tıp'tan alınacak rapor doğrultusunda konutta geçirmeyi getiriyoruz. Konutta infaz kapsamını 1 yıldan 3 yıla çıkarıyoruz. Hastalık ve engellilikte, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası dışında Adli Tıp'tan alınacak rapor doğrultusunda konutta geçirmeyi getiriyoruz.

Çocuk hükümlülerin infazına, çocuk kapalı infaz kurumlarına başlanmasına, iyi halli çocukların olumlu raporuyla eğitim evlerine gönderilmesini amaçlıyoruz. Büyükşehirlerde farklı öldürme olayına karışan çocukların daha korunaklı, bir daha suç işlememe konusunda eğitim evleri içinde farklı eğitim modelleriyle bu konuyu genişletmiş oluyoruz.

Kişilerin can ve mal güvenliğinin sağlanması amacıyla cezaların artırılmasını önerdik. Suç ve ceza adaletinin sağlanması, kamu düzeni ve cezasızlık algısının düzeltilmesini amaçlıyoruz.

Meskun mahalde ateşli silah cezası artmaktadır. Düğün, nişan gibi toplu alanlarda işlenmesi durumunda cezanın artırılmasını öngörüyoruz.

Alkol ve uyuşturucu etkisiyle araç kullanma cezasını artırıyoruz. AYM tarafından verilen iptal kararının oluşturacağı boşluklara ve tereddütlere karşı çalışmalar var. Noterlere uygulanacak disiplin cezalarında AYM kapsamında yeniden düzenliyoruz. Yurtdışında faaliyet yürüten firmalarımızın işçilerimize yönelik uygulanacak iş kanunu ve sözleşme kapsamında AYM'nin aradığı şartlar çerçevesinde öneriyoruz. İnternet kanununda bazı düzenlemeler yapıyoruz."

İşte madde madde yeni infaz paketi:

• Temel hak ve özgürlüklerin daha etkin korunması, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığının geliştirilmesi, hukuki güvenliğin güçlendirilmesi gibi ana ilkeler vurgulanmaktadır.
• 2002 yılından beri süregelen reform iradesinin devamı niteliğinde olduğu belirtilmektedir.
• 2009, 2015 ve 2019'daki yargı reformu strateji belgelerine atıfta bulunulmaktadır.
• 23 Ocak 2025'te açıklanan 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi'nin ("Türkiye Yüzyılı Adaletin Yüzyılı" hedefiyle) temel alındığı ifade edilmektedir.
• Bu yeni strateji belgesinin 2025-2029 dönemini kapsadığı ve 5 amaç, 45 hedef, 264 faaliyet içerdiği; yargı bağımsızlığı, hukuki güvenlik, makul sürede yargılama, çözüm odaklı adalet sistemi, yargıya güvenin artırılması gibi hedefleri olduğu belirtilmektedir.
• Kanun teklifinin, 4. Yargı Reformu Strateji Belgesi esas alınarak hazırlandığı ve doğrudan insan hayatına dokunan yenilikleri hayata geçirmeyi amaçladığı vurgulanmaktadır.
• Türk Ceza Kanunu'nun amaçları (kişi hak ve özgürlüklerini, kamu düzenini korumak vb.) hatırlatılmaktadır.
• Ceza politikasının, ülkenin sosyal, kültürel yapısı ve ekonomik gereksinimler göz önüne alınarak belirlendiği ifade edilmektedir.
• Hangi suça ne ölçüde yaptırım uygulanacağının TBMM'nin takdirinde olduğu belirtilmektedir.
• Ceza hukukunun önleme ve iyileştirme amaçlarına uygun, ölçülü, adil ve orantılı olması gerektiği Anayasa Mahkemesi kararlarına atıfla vurgulanmaktadır. Suç ile ceza arasındaki oranın belirlenmesinde dikkate alınacak faktörler sıralanmaktadır.
• Şiddetin her türlüsüyle sıfır tolerans ilkesiyle mücadele edilmesi gerektiği ve etkili bir ceza hukuku korumasının önemine değinilmektedir. Bu kapsamda şiddet içeren bazı suçların cezalarının artırılmasının öngörüldüğü belirtilmektedir.
• Trafikte can ve mal güvenliğini tehlikeye atan eylemlerin arttığına dikkat çekilerek, bu tür suçlarla daha etkin mücadele ve caydırıcılık amacıyla bazı cezaların artırılması ve unsurlarının yeniden belirlenmesinin teklifte yer aldığı ifade edilmektedir.
• Etkili bir infaz sisteminin, suçla mücadelede tek başına ceza normlarının yeterli olmadığı durumlarda önem kazandığı belirtilmektedir.
• İnfaz hukukunun temel amaçları (toplumun korunması, hükümlülerin yeniden suç işlemesinin engellenmesi, topluma kazandırılmaları) sıralanmaktadır.
• Denetimli serbestlik rejiminin (5275 sayılı Kanun 105/A) 2012'de infaz sistemine girdiği ve hükümlülerin cezalarının bir kısmını toplum içinde infazına imkân verdiği hatırlatılmaktadır. Bu rejimin amaçları (yeniden suç işleme riskinin azaltılması, sosyal hayata hazırlık vb.) belirtilmektedir.
• Mevcut durumda, ceza miktarına bakılmaksızın bir yıllık maktu denetimli serbestlik süresinin, bazı hükümlülerin ceza infaz kurumlarında çok kısa süre kalmalarına yol açtığı eleştirisi getirilmektedir. Teklifle, bir yıllık maktu sürede değişiklik yapılmamakla birlikte, hükümlülerin aldıkları cezayla orantılı şekilde belirli bir süre ceza infaz kurumunda kalmalarının hedeflendiği belirtilmektedir.
• Özel infaz usullerinin (konutta, hafta sonu, geceleyin infaz) kapsamının dar olması nedeniyle uygulamada zorluklar yaşandığı, bu usullerin kapsamının genişletilmesi ve koşullarının yeniden belirlenmesi gerektiği ifade edilmektedir.
• Anayasa Mahkemesi'nin Noterlik Kanunu, Hukuk Muhakemeleri Kanunu, İdari Yargılama Usulü Kanunu, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun ve İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Hakkında Kanun'un bazı maddelerine ilişkin verdiği iptal kararlarının oluşturacağı hukuki boşluğun doldurulması amacıyla düzenlemeler yapıldığı belirtilmektedir.
• Teklif Edilen Maddelerden Bazı Örnekler (Madde Başlıkları ve Kısa Açıklamalar):
• MADDE 1: 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun ek 1. maddesinde değişiklik yapılması. Kanun yoluna başvuruda dava tarihindeki parasal sınırların esas alınması öngörülüyor.
• MADDE 2 ve 3: 1512 sayılı Noterlik Kanunu'nun 125. ve 126. maddelerinin (disiplin cezalarıyla ilgili) Anayasa Mahkemesi iptal kararı doğrultusunda değiştirilmesi. Disiplinsizlik eylemleri ve cezaları yeniden düzenleniyor.
• MADDE 4: 1512 sayılı Noterlik Kanunu'nun 127. maddesinin (bir üst veya alt derece disiplin cezası uygulanması ve zamanaşımı) değiştirilmesi.
• MADDE 7: 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun ek 1. maddesinde değişiklik yapılması. İdari yargıda istinaf veya temyiz için davanın açıldığı tarihteki parasal sınırların esas alınması öngörülüyor.
• MADDE 8: 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 35. maddesinde (suça teşebbüs) değişiklik yapılması. Bazı suçlara teşebbüste verilecek süreli hapis cezasının alt ve üst sınırlarında artırım yapılıyor.
• MADDE 9 ve 10: 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 86. (kasten yaralama) ve 87. (neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama) maddelerindeki ceza miktarlarında artış yapılması.
• MADDE 11: 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 106. maddesinde (tehdit) düzenleme yapılması. Hapis cezasının alt ve üst sınırlarında artış öngörülüyor.
• MADDE 12: 5237 sayılı Kanunu'nun 170. maddesinde (genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması) düzenleme yapılması. Ses ve gaz fişeği atabilen silahların da suç kapsamına alınması ve cezanın artırılması, suçun toplu yerlerde işlenmesinin cezada artırım nedeni sayılması öngörülüyor.
• MADDE 13: 5237 sayılı Kanunu'nun 179. maddesinde (trafik güvenliğini tehlikeye sokma) değişiklik yapılması. Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle araç kullanma cezasının artırılması öngörülüyor.
• MADDE 14: 5237 sayılı Kanunu'nun 223. maddesinin (ulaşım araçlarının kaçırılması veya alıkonulması) başlığıyla birlikte değiştirilmesi. Fiillerin unsurları yeniden düzenleniyor.
• MADDE 15: 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 250. maddesinde (seri muhakeme usulü) düzenleme yapılması. TCK 170. maddenin ikinci fıkrasındaki suçun seri muhakeme kapsamından çıkarılması sağlanıyor.
• MADDE 16 ve 17: 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 11. ve 15. maddelerinde çocuk hükümlülerin cezalarının infazı ve çocuk eğitimevlerine gönderilmeleriyle ilgili düzenlemeler yapılması.
• MADDE 18: 5275 sayılı Kanun'un 105/A maddesinde (denetimli serbestlik) düzenleme yapılması. Denetimli serbestlikten yararlanmak için koşullu salıverilme tarihine kadar ceza infaz kurumunda geçirilmesi gereken sürenin en az onda birini ceza infaz kurumunda geçirme şartı getiriliyor (en az beş gün).
• MADDE 19: 5275 sayılı Kanun'un 108. maddesinde (koşullu salıverilme) değişiklik yapılması. İkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanmasına karar verilen hükümlülere belirli şartlarla koşullu salıverilme imkânı tanınıyor.
• MADDE 20: 5275 sayılı Kanun'un 110. maddesinde (özel infaz usulleri) düzenleme yapılması. Geceleyin infaz, hafta sonu infaz ve konutta infaz usullerinin kapsamı genişletiliyor.
• MADDE 22: 5275 sayılı Kanun'a geçici madde eklenmesi. 105/A maddesinde yapılan değişikliğin, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce işlenen suçlar bakımından uygulanmayacağı belirtiliyor.
• MADDE 23, 24, 25: 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'un 2., 8. ve 9. maddelerinde Anayasa Mahkemesi iptal kararları doğrultusunda "içeriğin çıkarılması", "uyarı yöntemi" ve "kişilik haklarının ihlal edilmesi"ne ilişkin düzenlemeler yapılması.
• MADDE 26: 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 27. maddesinde (iş sözleşmeleri) Anayasa Mahkemesi iptal kararı doğrultusunda değişiklik yapılması.
• MADDE 27: 6087 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kurulu Kanunu'nun 28. maddesinde değişiklik yapılması. Kurul üyeliğine seçilen Yargıtay ve Danıştay üyelerinin kalan görev süreleri ve görev süresi tamamlananların yüksek mahkeme üyeliklerine seçilmeleriyle ilgili düzenlemeler yapılıyor.
• MADDE 28: 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ek 1. maddesinde Anayasa Mahkemesi iptal kararı doğrultusunda değişiklik yapılması. İstinaf ve temyiz parasal sınırlarının uygulanmasında davanın açıldığı tarihteki miktarın esas alınması öngörülüyor.
• MADDE 29: Yürürlük maddesi. Kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği belirtiliyor.
• MADDE 30: Yürütme maddesi. Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanının yürüteceği belirtiliyor.